Het Nationaal Wielermuseum (Wiemu) vindt sinds september 2015 tijdelijk onderdak in de Paterskerk in Roeselare en dat met de expo :
Koers is religie. Ondertussen wordt de vaste locatie van het Wielermuseum in de voormalige brandweerkazerne grondig verbouwd.
De Paters Redemptoristen
In 1868 vestigden de paters Redemptoristen zich te Roeselare. Deze “Congregatie van de Allerheiligste Verlosser” was in 1732 gesticht met als hoofddoel pastorale zorg voor de in de gewone zielzorg verwaarloosde bevolkingsgroepen. Het klooster werd gebouwd tussen 1868-1871. De kloosterkerk dateert van 1872-74 en werd in gematigde neogotische stijl gebouwd en gewijd aan Onze-Lieve-Vrouw van Altijddurende Bijstand.
De paters legden zich vooral toe op het leiden van retraites. In het klooster werd in 2001 nog het christelijk onthaal- en bezinningscentrum, genaamd “De Bremstruik”gesticht. De paters verlieten het klooster in 2009 en vertoeven nu in een seniorenklooster in Izegem. De Bremstruik vertrok kort daarna en is nu ondergebracht in het voormalige klooster van de Arme Klaren in Roeselare.
De ontwijding
Eeuwenlang was bijna iedereen in Vlaanderen katholiek. Door de invloed van andere culturen en godsdiensten en de toenemende secularisering is dat vandaag allang het geval niet meer. Naar schatting gaat slechts 5% van de Vlaamse bevolking nog wekelijks naar de kerk. Ons landschap wordt evenwel nog steeds getekend door kerken, waarvan er dus veel in onbruik zijn. Sommige daarvan zijn beschermd als historisch erfgoed. Het grote probleem is evenwel dat ze de gemeenschap veel geld kosten, omdat ook een leegstaand gebouw onderhoud vergt, wil men het niet laten verkrotten. Daarom krijgen steeds meer kerken een herbestemming. Vanuit de katholieke Kerk ziet men nog liefst dat kerken behouden blijven als gebedshuis, en eventueel worden uitgeleend aan een andere, al dan niet katholieke, maar nog steeds christelijke geloofsgemeenschap. Het gebeurt evenwel ook dat een voormalige kerk getransformeerd wordt in een restaurant, bibliotheek, museum of studiecentrum.
Eer het zover is, dient de kerk evenwel ontwijd te worden. Dit betekent niet dat er een of ander vreemd ritueel aan te pas komt, maar dat de kerk aan de eredienst onttrokken wordt. De stad of gemeente waar de kerk zich bevindt, dient daartoe een aanvraag in bij de bisschop van het bevoegde bisdom. Meestal wordt dit vlot goedgekeurd vanuit het bisdom, tenzij er beroep aangetekend wordt.
Expo Koers is religie
De expo van het Wiemu zou oorspronkelijk onderdak krijgen in de Sint-Amandskerk van Roeselare. Maar daar viel het voor dat een parochiaan beroep aantekende bij het hoogste rechtscollege van het Vaticaan om de ontwijding tegen te gaan. Zo diende het Wielermuseum ter elfder ure een alternatieve locatie te zoeken en kon terecht in de Paterskerk die in 2013 ontwijd werd.
De expo kwam echter niet toevallig in een kerk terecht maar koos ervoor om via dit unieke kader het verband aan te tonen tussen het wielrennen en de Kerk. Het samenbrengen van oeroude kerksymbolen met ‘faits divers’ uit de wielrennerij is echter op het eerste zicht confronterend en zet aan tot
nadenken. Uiteindelijk blijkt dat er meer raakvlakken zijn, dan de eerste de beste wielersupporter zich vandaag nog realiseert.
De haast religieuze beleving van de koers in Vlaanderen blijkt toch uit veel wat de expo laat zien :
* Koersen ontstonden destijds als onderdeel van een kermis gehouden ter ere van een lokale patroonheilige
* Geloof en bijgeloof bij wielrenners : een paternoster of een amulet; veel renners vertrekken niet zonder
* Zondaars in de koers : gebruik van doping tegenover eerlijke wedijver
* Leven als een pater : wil een renner scoren, dan moet hij het sober houden
* Wielergoden of zoals Briek Schotte ooit zei : “Wij waren goden voor de mensen, de enige goden de ze van dichtbij konden zien…”
* Ook het noodlot slaat toe, zoals in 1971 toen wereldkampioen Jean-Pierre Monseré tijdens een koers verongelukte.
* De Ronde van Vlaanderen als hoogmis van het wielerseizoen zorgt voor heel wat beroering en houdt de hele wielerwereld in de ban.
Kortom, een boeiend bezoek om niet te missen. Heeft u interesse om deze expo te bezoeken met uw groep of vereniging, dan kunt u ons
contacteren op vaneykentours@skynet.be voor een daguitstap naar Roeselare, waar deze expo deel van uitmaakt.